FOB là một thuật ngữ rất quen thuộc trong ngành xuất nhập khẩu. Hiểu rõ bản chất của FOB và phân biệt FOB với các điều khoản khác là yếu tố giúp doanh nghiệp lựa chọn phương thức vận chuyển phù hợp trong thương mại quốc tế. Vậy FOB là gì? Bài viết dưới đây của Đức Transport sẽ cung cấp cho độc giả cái nhìn tổng quan về vấn đề này.
FOB là gì?
FOB là một điều khoản giao hàng trong Incoterms. Nội dung yêu cầu người bán phải thực hiện nghĩa vụ của mình ngay khi hàng được xếp lên boong tại cảng xếp hàng.
Nếu hàng chưa xếp lên tàu thì người bán vẫn phải chịu trách nhiệm về lô hàng. FOB là hàng xuất nhập khẩu hàng hóa ra nước ngoài, trách nhiệm của người bán được chuyển hoàn toàn sang người mua sau khi hàng được xếp lên tàu. Đường ray của con tàu là nơi rủi ro được chuyển giao.
Nội dung chi tiết về điều kiện FOB Incoterms 2010
Khi giao hàng FOB Incoterm 2010, người bán phải làm thủ tục hàng hóa xuất khẩu và xếp hàng hóa an toàn tại cảng đã thỏa thuận trong hợp đồng lên con tàu do người mua chỉ định, dưới sự định đoạt của người mua.
Trong xuất nhập khẩu FOB yêu cầu thuế xuất khẩu từ người bán. Tuy nhiên, người bán không có nghĩa vụ thông quan khi nhập khẩu hoặc quá cảnh qua nước thứ ba, nộp thuế nhập khẩu hoặc hoàn thành các thủ tục nhập khẩu.
Người mua không phải ký hợp đồng vận chuyển và trả tiền cho nó. Sau khi hàng hóa được chất lên tàu, mọi rủi ro về hư hỏng hoặc mất mát của hàng hóa được chuyển từ người bán sang người mua. Trong hợp đồng mua bán, các bên ghi FOB cảng xếp hàng là điều kiện giao hàng.
Giá FOB là gì?
Giá FOB (Free on board) ở đây là giá tại cửa khẩu của nước người bán (bên xuất khẩu). Giá FOB là giá đã bao gồm chi phí gửi hàng đến cảng, thuế xuất khẩu và thuế xuất khẩu.
Xin lưu ý rằng giá FOB không bao gồm vận tải đường biển hoặc bảo hiểm hàng hải.
Một ví dụ để các bạn hiểu rõ hơn như sau: Một công ty mua hàng từ cảng Singapore để xuất khẩu về Việt Nam qua cảng Đà Nẵng. Doanh nghiệp phải thanh toán chi phí vận chuyển hàng hóa, đồng thời mua bảo hiểm vận chuyển khi lô hàng di chuyển từ cảng Singapore đến cảng Đà Nẵng.
Cách tính giá FOB
Như đã đề cập ở trên, giá FOB (FOB price) là giá tại cửa khẩu nước xuất khẩu (cước đến cảng, phí gia công xuất khẩu, thuế nộp trước khi hàng lên tàu).
Đặc biệt cách tính giá FOB như sau:
Giá FOB = giá thành phẩm, phí nâng hạ container, lai dắt container nội địa, phí mở tờ khai hải quan, phí xin giấy chứng nhận xuất xứ (nếu cần), phí bảo dưỡng, phí hun trùng kiểm dịch.
Nghĩa vụ của người mua và người bán trong hợp đồng FOB
Nghĩa vụ của cả người mua và người bán (nhà nhập khẩu và xuất khẩu) trong hợp đồng FOB được quy định rõ ràng trong Incoterms. Như sau:
- Nghĩa vụ thanh toán:
Người bán chịu trách nhiệm giao hàng cho tàu tại cảng và giao hóa đơn bán hàng hoàn chỉnh hoặc chứng từ điện tử khác. Người bán cũng phải cung cấp vận đơn làm bằng chứng giao hàng. Bên mua có nghĩa vụ thanh toán tiền hàng cho bên bán theo thỏa thuận giữa các bên.
- Giấy phép và Thủ tục:
Người bán chủ động chịu trách nhiệm về các thủ tục xuất khẩu. Đồng thời cung cấp giấy phép xuất khẩu để lô hàng đáp ứng yêu cầu xuất khẩu.
Đơn hàng của FOB là người mua chịu trách nhiệm hoàn thành các thủ tục hải quan theo yêu cầu của pháp luật để đảm bảo rằng lô hàng đáp ứng các yêu cầu nhập khẩu của người mua.
- Hợp đồng vận chuyển và bảo hiểm:
Người bán chịu trách nhiệm về chi phí và rủi ro liên quan đến việc vận chuyển lô hàng từ kho nội bộ đến cảng bốc hàng. Hình thức FOB là những hình thức rủi ro này chấm dứt và chuyển sang người mua ngay khi hàng hóa được đưa lên tàu. Người mua có nghĩa vụ thanh toán cước phí vận chuyển lô hàng từ cảng đi đến cảng đích theo quy định. Có thể vừa là cảng dỡ hàng, vừa là kho bãi nội địa tuỳ theo thoả thuận của các bên. Người mua không bắt buộc phải mua bảo hiểm.
- Vận chuyển:
Người bán vận chuyển lô hàng từ cảng xuất khẩu được chỉ định. Người bán sau đó có nghĩa vụ trả các khoản phí đã trả cho việc đưa lô hàng lên tàu. Đối với người mua, anh ta nhận quyền sở hữu hàng hóa ngay sau khi bốc hàng tại cảng đến
- Chuyển giao rủi ro:
Mọi chi phí được chuyển từ người bán sang người mua ngay khi hàng được xếp lên tàu. Người mua chịu rủi ro khi hàng hóa di chuyển qua lan can tàu. Rủi ro này bao gồm tổn thất trong quá trình vận chuyển.
- Cước phí:
Người bán chịu trách nhiệm về các chi phí cho đến khi hàng hóa được đưa lên boong. Giá này đã bao gồm phí hải quan, thuế,… Người mua phải thanh toán cước vận chuyển kể từ thời điểm hàng được đặt lên boong tàu.
- Thông tin người mua:
Người bán có nghĩa vụ tuyên bố rằng hàng hóa đã được giao hoàn toàn phía trên lan can tàu.
Người mua có trách nhiệm thông báo cho hàng hóa rằng hàng hóa đã được xếp lên tàu và cung cấp thông tin về tên tàu và tên cảng đã chọn.
- Giấy chứng nhận giao hàng:
Người bán phải cung cấp cho người mua chứng từ vận tải giao hàng từ kho đến cảng làm bằng chứng giao hàng. Người mua được yêu cầu cung cấp cho người bán bằng chứng về lô hàng, bằng chứng phổ biến nhất là vận đơn.
- Kiểm tra – Đóng gói – Nhãn sản phẩm:
Người bán chịu trách nhiệm cho tất cả các phí kiểm tra lô hàng và kiểm soát chất lượng. Ngoài ra, người bạn cũng phải thông báo cho người mua nếu hàng hóa được đóng gói đặc biệt.
Người mua chịu trách nhiệm cho tất cả các chi phí phát sinh khi lô hàng được kiểm tra bởi hải quan của nước xuất khẩu.
- Nhiệm vụ và trách nhiệm khác:
Người bán phải giúp cung cấp các thông tin và tài liệu cần thiết để đảm bảo vận chuyển và giao hàng thành công đến đích. Người mua chịu trách nhiệm cho tất cả các chi phí liên quan đến việc có được các tài liệu cần thiết.
Những lưu ý khi sử dụng điều kiện FOB (Free On Board)
Người bán và người mua cần lưu ý rằng điều kiện FOB chỉ áp dụng cho vận tải đường biển và đường thủy nội địa. Theo điều kiện FOB, người bán không chịu trách nhiệm về mọi rủi ro nếu hãng tàu yêu cầu người bán giao/giao container tại một ICD hoặc một cảng chính khi hàng đã lên tàu. Đặc biệt nếu hãng tàu yêu cầu người bán dỡ container bằng ICD thì đường từ ICD đến cảng thường do hãng tàu thu xếp vì hãng tàu là duy nhất và người bán không kiểm soát được rủi ro. . hàng hóa trên mọi nẻo đường.
Trong trường hợp xảy ra rủi ro ngoài ý muốn, người bán chứ không phải người mua phải chịu trách nhiệm. Điều này có thể hiểu một cách đại khái, mâu thuẫn ở đây là hãng tàu (do người mua thuê) mắc lỗi trong quá trình vận chuyển đến cảng lớn hơn ICD, gây hư hỏng hàng hóa nhưng người bán phải chịu thiệt hại. Do đó, cần lưu ý rằng nếu bên bán giao hàng bằng container, hãng tàu yêu cầu bên bán chuyển hàng ra ICD như đã trình bày ở trên thì bên bán phải chuyển sang điều kiện FCA thay vì FOB để chấm dứt hợp đồng. chịu trách nhiệm về hàng hóa ngay khi bàn giao hàng hóa cho hãng tàu ICD.
Các thuật ngữ liên quan đến FOB
Về điều kiện vận chuyển FOB (Free on Board), bạn nên hiểu các thuật ngữ sau:
- FOB điểm giao hàng
Điểm giao hàng được đánh dấu là trên đường ray của tàu. Như vậy, quyền sở hữu và trách nhiệm đối với lô hàng được chuyển từ người bán sang người mua sau khi lô hàng được chất lên tàu.
- FOB Điểm Đến (FOB destination):
Trách nhiệm và quyền sở hữu được chuyển giao cho người mua khi lô hàng được giao đến địa điểm quy định trong hợp đồng.
Phân biệt giữa FOB và CIF
- Điểm tương đồng:
FOB và CIF đều là các điều khoản Incoterm.
Cảng xếp hàng là điểm chuyển giao rủi ro giữa người mua và người bán.
Người bán làm thủ tục hải quan, còn người mua làm thủ tục nhập khẩu.
- Khác biệt:
FOB được khai báo tại cùng một cảng xếp hàng, trong khi CIF được khai báo tại cùng một cảng đến.
FOB giao hàng lên tàu trong khi CIF kiểm soát cước vận chuyển, cước phí và bảo hiểm. FOB quy định người bán không bắt buộc phải đặt trước tàu nhưng người mua phải đặt trước tàu. CIF yêu cầu người bán tìm người chuyên chở.
Điểm chuyển giao chi phí FOB là cảng xếp hàng. Còn CIF là cảng dỡ hàng.
Trên đây là toàn bộ thông tin chi tiết về FOB là gì (Free on board) trong thương mại quốc tế. Hi vọng có thông tin mà bạn đang tìm kiếm Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ hotline miễn phí hoặc truy cập website chính thức của Đức Transport! Sự hài lòng của bạn là thành công của chúng tôi.
Đỗ Quang Đức Với kinh nghiệm và kiến thức sâu rộng trong lĩnh vực vận tải, CEO Đỗ Quang Đức đã mang đến những thông tin liên quan đến hải quan, vận tải nội địa, vận tải quốc tế, vận tải đường biển, vận tải đường hàng không bổ ích và hay nhất
